Sosyal Medya

Güncel

Çin'de ‘düşük puanlı’ vatandaşlara ceza uygulanıyor

27-04-2018 07:38

Çin, vatandaşlarını yaşamın her alanında izlemeye yönelik adımlar atıyor. ‘Düşük puanlı’ vatandaşların çeşitli hizmetlerden yararlanmasını engelleyen sosyal kredi sistemi, önümüzdeki haftadan itibaren ülke geneline yayılacak.


Çin’in çeÅŸitli bölgelerinde bir süredir uygulanan sosyal kredi sisteminin, önümüzdeki haftadan itibaren ülkenin tamamına yayılmaya baÅŸlanacağı açıklandı. VatandaÅŸlara çeÅŸitli kriterlere göre puan verilen bu sistemde, düşük puanlı vatandaÅŸlara ceza uygulanması ya da bu kiÅŸilerin bazı hizmetlerden faydalanamaması söz konusu oluyor. Sistemin 2020 yılına kadar bir milyar 400 milyon Çinliyi kapsaması bekleniyor. Yolda dikkatsiz yürümekten Çin malı ürün kullanmaya, çok fazla bilgisayar oyunu satın almaktan düzenli vergi ödemeye insan hayatının her alanındaki davranış ve eylemler, Çinlilerin sahip olduÄŸu sosyal kredi puanında etkili olacak. Puanı düşük olanların uçaÄŸa ya da trene binmesi veya ev alması yasaklanabilecek. Çin’deki bu manzara, Aldus Huxley’in ünlü distopik bilimkurgu romanı Cesur Yeni Dünya’yı anımsatıyor. Bu romanda laboratuvarlarda üretilen insanlar, çocukluklarından itibaren kendileri için belirlenen yaÅŸama yönelik ÅŸartlandırılıyor.
 
Çin hükümeti, toplumu ‘saflaÅŸtırmak’ için sosyal kredi sisteminin uygulanacağını söylüyor. Sistemde vatandaÅŸların puanı, ‘devlet iÅŸlerinde dürüstlük’, ‘sosyal uyumluluk’, ‘ticari uyumluluk’ ve yarısal güvenilirlik’ olarak belirlenen dört kritere göre veriliyor. Ancak Çin’de vatandaÅŸların davranışlarını kontrol etmek için kullanılan tek yöntem bu deÄŸil. Caddelerde ve sokaklarda bulunan gözetleme kameraları, bir yapay zeka sistemine entegre edilmiÅŸ durumda. Çin’in en baÅŸarılı yapay zeka ÅŸirketi Sensetime, hükümet için kalabalık bir ortamda suçluları yakalamayı saÄŸlayan akıllı kameralar üretti. Bu kameralar, sisteme yüz fotoÄŸrafı kaydedilmiÅŸ suçluları ayırt edebilmesinin yanında sıradan vatandaÅŸları da takip ediyor. Ä°nsanlar bisikletle, arabayla ya da otobüsün içindeyken kameranın önünden geçtiklerinde kim oldukları tespit edilebiliyor. BaÅŸkent Pekin’de polisler, ulusal veri tabanında kayıtlı bilgiler arasında arama yapmalarını saÄŸlayan akıllı gözlüklerle dolaşıyor. Kırmızı ışıkta geçen yayalara su püskürten bir sistem de geçen haftalarda uygulanmaya baÅŸlamıştı.
 
Çin’de toplumu kontrol etme amacıyla sürdürülen bir baÅŸka uygulama da siyasi muhalifleri hedef alan ‘eÄŸitim kampları’. Özellikle DoÄŸu Türkistan’da yaÅŸayan binlerce Uygur’un gönderildiÄŸi bu kamplarda kalan kiÅŸiler, radikal düşüncelere sahip olduÄŸu düşünülen vatandaÅŸlardan oluÅŸuyor. ‘EÄŸitim’ süresinin altı ay ila iki yıl arasında deÄŸiÅŸtiÄŸi kamplarda, ‘Çin’i sevme’ eÄŸitimi veriliyor. Åžimdiye kadar bu kamplardan geçmiÅŸ Uygur sayısının 120 bin olduÄŸu ifade ediliyor. Kamplara alınacak kiÅŸilerin seçilme süreci, Çin devletinin vatanÅŸdaÅŸları üzerindeki gözetleme faaliyetlerinin boyutunu gösterir nitelikte. Bir kiÅŸinin ziyaret ettiÄŸi internet siteleri ya da ibadet davranışları, kampa alınması için gerekçe olabiliyor.
 
11 MÄ°LYON ‘DÜŞÜK PUANLI’ KİŞİYE UÇAK YASAK
 
Çin’de sosyal kredi sistemi henüz tam olarak planlandığı ÅŸekilde hayata geçmiÅŸ olmasa da geniÅŸ biçimde uygulanıyor. Ãœlkede halihazırda 11 milyon kiÅŸi, ‘güvenilmez vatandaÅŸ’ olarak görüldüğü için uçak bileti alamıyor. Trene binemeyen kiÅŸi sayısı ise dört milyon. Bunlardan biri de gazeteci Liu Hiu. Amerikan CBS televizyonuna konuÅŸan Liu Hiu, sosyal medyada yaptığı bazı paylaşımlardan sonra bu yasakların konduÄŸunu, mahkemenin kendisinden özür talep ettiÄŸini, ancak özrünün ‘samimi bulunmadığını’ belirtiyor.

Etiketler :

Henüz yorum yapılmamış.

* İşaretli tüm alanları doldurunuz.